Invoering Boek 9 inzake Persoonlijke Zekerheden – belangrijke materie voor ondernemers

Gepubliceerd op 19/11/2025

Op 1 januari 2026 treedt ‘Titel 1’ van het nieuwe boek 9 in werking, in verband met persoonlijke zekerheden.

Dit onderdeel betekent een modernisering van het bestaande zekerhedenrecht.

Het zekerhedenrecht is en blijft belangrijke materie voor ondernemers. Bij opstart van een onderneming (en zeker bij een vennootschap) zal de kredietvertrekker (veelal de bank) vragen om een persoonlijke zekerheid te stellen.

Met de invoering worden een aantal rechtsfiguren, die in de praktijk frequent werden gebruikt, thans wettelijk verankerd.

De wetgever heeft hiermee onder meer de patronaatsverklaring en de hoofdelijkheid tot zekerheid uitdrukkelijk opgenomen in het Burgerlijk Wetboek.

De invoering van dit nieuwe onderdeel kadert binnen de algemene tendens om bepaalde -in de praktijk gegroeide rechtsfiguren- te integreren.

Belangrijk is wel te vermelden dat deze bepalingen -voor zover het gaat over ondernemingen en niet over consumenten- van aanvullend recht zijn. Dit betekent dat partijen in de zogenaamde overeenkomst tot zekerheid mogen afwijken van de wettelijke bepalingen.

De persoonlijke zekerheid valt uiteen in twee verschillende onderdelen, namelijk de accessoire persoonlijke zekerheid enerzijds en de autonome persoonlijke zekerheid anderzijds.

De accessoire persoonlijke zekerheid is de klassieke persoonlijke borgtocht, dewelke dus accessoir (ondergeschikt) is aan de hoofverbintenis. De geldigheid van deze zekerheid is met andere woorden afhankelijk van de modaliteiten, het voortbestaan en de omvang van hoofdverbintenis.

De afhankelijkheid betekent wel dat de borg alle excepties, die voortvloeien uit de hoofdverbintenis, kan tegenwerpen aan de schuldeiser.

De autonome persoonlijke zekerheid daarentegen is niet afhankelijk van de hoofdverbintenis en staat hier los van. Voorbeelden hiervan zijn de klassieke bankgarantie of zogenaamde ‘kredietbrieven’.

Opvallend is wel dat ook de autonome garantsteller een verhaalsrecht heeft op de schuldenaar (wat in het verleden niet altijd werd erkend).

Indien u zelf een zekerheidsovereenkomst zou willen tekenen (in hoedanigheid van zekerheidsteller of schuldeiser) is het zeker nuttig de overeenkomst te maten reviseren in het kader van de nieuwe wet.

Heeft u vragen bij het opstellen van zekerheidscontracten, aarzel dan niet om ons te contacteren.